Friday, April 22, 2016

Technologie en Spiritualiteit

Deze week luisterde ik naar een interview met Scott Harisson de oprichter van Charity:water. Echt heel inspirerend. Omdat of doordat ik vanavond naar een avond over Geloof en Wetenschap met René Fransen kwam ik op een gedachte.

Eerst twee verhalen. Scott vertelde het verhaal van een jonge vrouw die 8 uur moest lopen om water voor haar familie te halen. Dat deed ze elke dag samen met vriendinnen. Op een dag kwam ze na uren lopen terug en vlak voor thuis komst struikelde ze en viel. Haar aarden kruik brak en al het water spoelde weg. Ze kon niet meer terug en durfde haar familie niet onder ogen te komen en verhing zich. Haar vriendin vertelde dat ze altijd een beetje 'anders' was in de zin van dat ze dromen had om dat leven te ontgroeien en verder te komen. Ze was nog maar 13 jaar....

Hij vertelde ook dat hij een andere vrouw sprak in een dorp waar inmiddels een put was. Ook zij moest in het verleden uren lopen om water te halen. En er was nooit genoeg water. Altijd moest ze de afweging maken: met welk deel ga ik koken, ga ik de school uniformen van mijn kinderen wassen, laat ik mijn man zich wassen? Er was nooit genoeg water. En omdat ze zichzelf wegcijferde en haar familie voorop zette, gebruikte ze nooit (of zelden) wat voor zichzelf. Door de put was er nu ruimschoots water en kon ze zichzelf en haar eigen kleren ook wassen. Ze zei: 'ik voel me nu weer mooi'. En Scott reageerde: 'maar natuurlijk ben je een mooie vrouw, je bènt mooi!'. 'Maar je begrijpt het niet', reageerde ze, 'Ik vóel me weer mooi.' Het water bracht haar weer eigenwaarde terug, ze kon weer ècht mens zijn, een ècht mooie vrouw.

Wat me nu trof is dat er technologie voor nodig is om die verhalen die tijdens een interview verteld werden tot mij te laten komen. Een laptop en een microfoon om het op te nemen. Een website en/of een app, in dit geval PodBean, om het interview als een podcast (RobCast in dit geval, ...  en ja inderdaad, voor degenen die mij kennen) te publiceren. Een smartphone en een app (wederom PodBean uiteraard) om de podcast te kunnen beluisteren. De podcast was opgenomen in America, aan de andere kant van de oceaan. Naast de computer om het op te nemen en de smartphone (in wezen ook een computer) zijn er ettelijke computers, servers genoemd, om de data met elkaar uit te wisselen. Over glasvezel, koperdraad en draadloze verbindingen. Denk ook aan de high-end microfoon voor het opnemen en de standaard oordopjes voor het afluisteren. Allemaal technologie, hardware en informatie technologie, die ontwikkeld zijn over de laatste 5 à 6 decennia. En om die technologie mogelijk te maken is wetenschap nodig. Natuurkunde, scheikunde, electrotechniek, fotonica, informatie technologie. Wetenschap en inovatie op allerlei lagen.

Oh, en Charity:water is een heel creatieve en innovatieve organisatie, die garandeert dat 100% van de donaties gebruikt worden voor het delven van putten en plaatsen van pompen. Alle overhead wordt bekostigd uit een aparte administratie, uiteraard ook weer gebaseerd op donaties. En ze plaatsen geo-tags om het met behulp van Google Earth mogelijk te maken om daadwerkelijk te zien waar er putten gegraven worden. En ook zij maken gebruik van een slimme website met acties waarbij je een verjaardagsactie kunt starten.

Dat alles om twee verhalen naar mij te brengen die mij raken. Verhalen over mensen vanuit een omgeving die juist is verstoken van elementaire technologie. Verstoken van elementaire randvoorwaarden om een menswaardig bestaan op te bouwen. Diezelfde technologie maakt mij ook mogelijk om een nieuw inzicht te verkrijgen, en nieuwe gedachten, en daar weer enthousiast over te worden. En maakt het ook mogelijk om die gedachten te delen.

Waarom wordt ik enthousiast om iets? Wat geeft mij het gevoel van geraakt zijn door een verhaal? Wat maakt mij wie ik ben? Alleen een hoeveelheid weefsel dat bestaat uit cellen, die bestaan uit moleculen, die bestaan uit atomen, die weer zijn opgebouwd uit sub-atomaire deeltjes en een heleboel ... niets?! Wist je dat atomen en de sub-atomaire deeltjes voor meer dan 99% bestaan uit absoluut niets? En dat wat niet niets is, wat je dus feitelijk massa zou kunnen noemen, ook weer vreemd gedrag vertoont? Het is uitwisselbaar met energie en soms gedraagt het zich als een golf. Soms gedraagt licht, dat electromagnetische straling en dus golven zijn, zich als deeltjes. Astronomisch, verstand oversteigend. En daar bestaan ook wij uit. En toch kan ik voelen, enthousiast maar ook geraakt en verdrietig zijn. En interactie ervaren met persoonlijkheden die groter zijn dan ik.

Dus Geloof en Wetenschap zouden niet samen gaan? Ik dacht en denk nu juist van wel....

Wednesday, April 20, 2016

Ook het derde geslacht en het vierde ... ! Wat ... is?

Gelukkig gebeurt het bij ons in de kerk niet elke zondag: het voorlezen van de 10 geboden, maar het komt wel voor. In de NBV begint het, vanaf Exodus 20, als volgt:
Toen sprak God deze woorden: 
Ik ben de Heer, uw God, die u uit Egypte, uit de slavernij, heeft bevrijd.
Vereer naast mij geen andere goden.
Maak geen godenbeelden, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hier boven is of van iets beneden op de aarde of in het water onder de aarde. 
Kniel voor zulke beelden niet neer, vereer ze niet, want ik, de Heer, uw God, duld geen andere goden naast mij. Voor de schuld van de ouders laat ik de kinderen boeten, en ook het derde geslacht en het vierde, wanneer zij mij haten; 
maar als ze mij liefhebben en doen wat ik gebied, bewijs ik hun mijn liefde tot in het duizendste geslacht.

Zo hé, da's best wel heftig. Wat is dat voor een god die kinderen, klein- en achter kleinkinderen straft, voor iets dat ìk gedaan heb? Zou je kunnen denken. Deze week kwam ik weer langs Exodus 19 en 20. Ik ben namelijk weer overnieuw begonnen met de bijbel, nu in de New International Version.

En weet je wat mij trof? Het 'Toen sprak...' en vooral wat daar voor kwam. Want wij lezen in de kerk altijd vanaf 20:1. En het feit dat daar een nieuw hoofdstuk begint helpt natuurlijk ook al niet.
Maar dat 'Toen'  verwijst dus naar Exodus 19. Wat is daar gebeurd?

De Israëlieten kwamen na 3 maanden (op precies dezelfde dag dat ze vertrokken waren) in de Sinaï woestijn. En daar op de berg riep God Mozes toe (ook wel apart: God riep  naar Mozes), dat Hij Israël 'op adelaarsvleugels heeft gedragen' en daar heeft gebracht. Hij belooft hen tot een kostbaar volk, een koninkrijk van priesters te maken, als ze en verbond met Hem zouden houden, een heilig volk. Mozes legde dat voor aan de oudsten. En het hele volk antwoordde als uit één mond: 'We zullen alles doen wat de Heer heeft gezegd'. Mozes bracht dat over aan God en God droeg hem op om er voor te zorgen dat het volk zich zou heiligen en hun kleren wassen. Er staat ook nog expliciet bij dat ze geen sex mochten hebben... Op de derde dag moesten ze gereed zijn. Op die derde dag kwam God in vuur naar beneden, de Sinaï was in rook gehuld, en de berg trilde hevig. Mozes moest een paar keer heen en weer om te zorgen dat het volk niet te dicht bij zou komen en om uiteindelijk met Aäron terug te komen.

Toen sprak God deze woorden...

Wanneer en tegen wie sprak God deze woorden? Tegen een volk die Hij op dat moment apart ging zetten. Tijdens een plechtige ceremonie, tegen een volk dat toegestemd heeft zich aan God te verbinden en dat zich voor die plechtige ceremonie heeft geheiligd, gewassen (en zich onthouden van...). Veel bijbel/thora geleerden zien dit als een huwelijk. Israël wordt ook gezien als een bruid. Het huwelijk wordt op veel plaatsen in de bijbel als metafoor gebruikt, voor de relatie tussen God en Israël. Het is niet voor niets dat Hosea moest trouwen met een prostituee.

Er wordt hier een verbond gesloten, een huwelijksverbond. Met zegen maar ook met consequenties. En de belangrijkste overtreding is natuurlijk het schenden van dat huwelijksverbond door het te doen met een ander. Andere Goden. Dat is het meest denigrerende ten opzichte van je partner. Maar de sancties (net als de zegen overigens) geldt dus ook alleen voor de huwelijkspartners. Zij sluiten dat verbond. Wij westerse Christenen vallen volgens mij niet onder dát verbond.

Het is ook een verbond tussen een volk en God, niet tussen één mens en God, maar een heel volk. Dus je stond niet alleen in dat verbond, maar met je hele familie en je hele stam, maar met 12 stammen in totaal. En dus als er iemand over de schreef gaat, dan zit je daar met je nageslacht in. Je neemt de goddelijke ontrouw mee je gezin en je familie in.

Oh, en dat verbond was ook niet een op zichzelf staand feestje: priester ben je namelijk niet voor je zelf. In dat priesterschap ligt tenslotte ook nog de belofte aan Abraham, dat in zijn nageslacht àlle volken gezegend zouden worden.

In de oudheid wist je niet waar je aan toe was met de goden. Of je nu een goede oogst had of een slechte oogst. In het ene geval moest je meer offeren dan de vorige keer om je dankbaarheid te tonen. In het andere geval moest je meer offeren, want kennelijk was de vorige keer niet genoeg. En zo offerde je meer en meer. En uiteindelijk kom je er op uit dat je het belangrijkste offert dat je bezit: je kinderen. Dus als je op slechte voet staat met je god, wat doe je dan?

Maar zelfs als je kijkt naar de straf tot in het derde en vierde geslacht: er is kennelijk een derde en vierde geslacht! Want wat moet er gebeuren voor God om dat tweede tot en met het vierde geslacht te kunnen straffen? Dat moet er dan dus zijn. Dus als ik (als ik Israëliet was) over de schreef ging, dan  wilde God mijn kinderen niet, in tegendeel: kennelijk was er voor mij nog nageslacht!

En die straf had kennelijk ook een einde: tot het vierde geslacht. Radicaal anders dan de verwachting dat je om het met je god goed te maken je kind moest offeren. Blijkbaar heeft God hoop voor dat nageslacht en wil Hij dat weer op de rit krijgen.
Maar de zegen, Gods Liefde, is kennelijk schier oneindig. Dus zelfs op basis van de 10 geboden moet ik concluderen dat er een einde is aan Gods straf. En dat die rechtmakend bedoeld is.

Overigens, dat volk heeft vrij vlot na dat huwelijksverbond het al overtreden met een kalf. En met het ongeloof om Kanaän in het bezit te nemen. Waarvoor ze 40 jaar (1 generatie) in de woestijn hebben rond gezworven. En later zijn ze na een aantal weerspannige, onbetrouwbare koningen in ballingschap gestuurd. En dat heeft zo'n 60 tot 70 jaar geduurd (pakweg 2 generaties).

Kortom, de 10 geboden. Een huwelijks contract tussen God en het volk Israël. Een God die zich in die tijd al heel zegenend en zorgzaam heeft getoond. Maar die Zich later nog veel liefdevoller heeft betoond. We hebben God immers heel anders leren kennen.

Dat je vooral Zijn Liefde mag leren kennen, die Hij ook heeft belooft aan de volken.



Friday, April 15, 2016

De Downgrade van mijn fiets

Raar: je koopt een fiets. En wat bij mij keer op keer stuk gaat, is de kettingkast, of beter:  scherm. Je zou van een merk als Batavus of Gazelle verwachten dat ze 10 jaar na dato nog het model leveren. Of tenminste wat er op lijkt en past. Maar het is net als met mijn Samsung Note 4: Ik krijg 2 jaar na dato al geen update. Het lukt me zelf niet simpel te upgraden naar Android 5 (lollipop ).
Nu moet er op mijn fiets van 5 jaar oud een simpel vervangend  transparant scherm. Dat niet lijkt op het orgineel. Maar waar dan ook een heel nieuw beugel systeem op moet. Waarvoor de trapper met tandwielen er af moet. Dat lukt me niet zelf, dus moet ik het laten doen.

Kan dat niet simpeler? Moet toch een standaard maat voering voor op te stellen zijn?