Saturday, May 7, 2011

Het begin van Thales…

Zo’n 600 jaar voor Christus ontstond de Griekse Filosofie. Er was een handelscontract tussen steden in Ionië, wat lag in het huidige Turkije (en de oostelijke eilanden in de Egeïsche zee), en beschavingen in Egypte en het Midden-Oosten. Omdat de steden in Ionië min of meer zelfstandig waren konden ideeën zich daar redelijk vrij ontwikkelen. Meer dan in die grote beschavingen waar alles van bovenaf werd gedicteerd. In een land als Egypte werd de koning gewoon als god gezien. Of in elk geval zal hij zichzelf graag zo hebben gezien.

Een van de steden die met name aan het begin van onze wetenschap staat is de stad Milete. De eerste man die we kennen van de “natuurfilosofie” was Thales van Milete (± 630-550 v. Chr.). Volgens onze Berend, die een werkstuk over Electriciteit heeft gemaakt, was Thales ook de uitvinder van statische Electriciteit. Hij ontdekte namelijk dat door met een wollen doek over barnsteen te wrijven je (lichte) dingen kon aantrekken.

Voor Thales waren vooral vragen interessant die gingen over het ontstaan van de dingen om hem heen en waar uit die bestonden. Belangrijk in de theoriën van Thales was het begrip “archè” (ἀρχη). Dit woordje kun je vertalen met “begin”. Maar dan wat mij betreft liever in de richting van “initiator”, “beginner” of “oorzaak”. Bij Thales ging het hier om een oerstof waar uit alles zou zijn ontstaan. En zijn conclusie was dat die oerstof water moest zijn. Overigens was er ook nog ene Herakleitos. Deze geloofde dat het primaire element vuur was en dat was begiftigd met rede: logos (λογος).

Nu beginnen bij mij de neuronen door mijn hoofd te schieten. Want onze Here Jezus Christus, de logos, zegt in Openbaringen 21:6: Ik ben de Alfa en de Omega, het Begin en het Einde: “hè arche kai to telos” (ἡ ἀρχη και το τελος).

Kijk en daar vinden we een link. Want in Op. 21:6 zegt Jezus nog iets anders: “Ik zal de dorstige geven uit de bron van het water des levens om niet”. Dus Jezus is de “arche” en Hij geeft “water”, “hudatos” (ὑδατος) . Griekse filosofie in de Bijbel! Of zou Jezus hier aansluiten bij de Grieken: “de Griek een Griek zijn”?
Net als dat archè niet een plat begin is, zo is telos ook niet maar gewoon “het eind” waar na niets meer is. Het is niet zo binair, aan of uit, een of nul. Telos is meer een “doeleinde”: daar gaat alles heen. Een voleinding, iets waar je naar toe werkt. En dat is Jezus.

Jezus is de initiator, uit, door wie/wat alles is. Maar ook tot Wie alles zal zijn. En daar houdt het niet op. Want het is geen einde waarna niets meer is, waarna het allemaal op houdt. Nee, vandaar uit gaat het verder. Lees dat maar na in bijv. 1 Kor.15:23,24. Merk ook op dat het “daarna het einde” in :24 niet een binair einde is. Het is weer datzelfde telos: het doel, de voleinding. En wat is dat doel? Dat lezen we in 1 Kor 15:28. Dat “God alles in allen” zal zijn.

Wat een feest! Wat hoop ik dat “Pater Moeskroen” daar bij mag zijn…

Geloven op het werk


Kol 3:23,24: 23 Wat u ook doet, doe het van harte, alsof het voor de Heer is en niet voor de mensen, 24 want u weet dat u van de Heer een erfenis als beloning zult ontvangen – uw meester is Christus!

In de kerk is er vooral aandacht voor Geestelijke zaken. Geestelijke zaken (bijbelklas, ouderlingschap, kosterschap, evangelisatie etc.) worden gewoonlijk belangrijker geacht dan gewoon werk. Voor het “gewone werk”, bijvoorbeeld dat van mij als ICT-er, is niet veel aandacht.

Maar God vind je werk wel belangrijk. Misschien nog niet eens zo zeer wat het resultaat is of dat je alleen al tot zegen bent door ergens er als christen te zijn. Maar werk heeft een intrinsieke waarde. God heeft ons gemaakt naar Zijn Beeld. Hij is een scheppende/creërende God en heeft dat ook in ons gelegd. Zelfs voor de zondeval kreeg Adam al werk te doen: het beheer over de hof. Dat was een agriculturele omgeving waar werk te doen was. Werk is dus niet door de zondeval gekomen. (Da's een tegenvaller voor diegenen die denken dat ze in de Hemel een eeuwig durend pensioen kunnen genieten...)

Een vriendin van mij van vroeger was medewerkster bij de gemeentelijke belastingdienst van Schiedam, voor de hondenbelasting. Dat kan een nogal controversiële baan voor je omgeving zijn. Ze gaf zichzelf het doel om zoveel mogelijk belasting binnen te halen. Niet zo'n gewaardeerd streven in de ogen van de hondenbezitters. Maar wel in die van haar werkgever. En voor zichzelf een manier om een iets te hebben om aan te werken.

Ik denk niet dat we in eerste plaats worden opgeroepen om te evangeliseren op het werk. Christenen geloven denk ik vaak dat je of wel je werk moet opgeven om voltijds de evangelisatie in te gaan, of dat we werken om ons gezin en onszelf te onderhouden en in onze vrije tijd moeten evangeliseren. En anders dan in elk geval op ons werk. Dat levert denk ik veel frustratie en stress op: want we gaan er nooit aan voldoen.

Ik denk dat we in allereerste plaats door God opgeroepen worden om onze talenten in te zetten in de maatschappij, gewoon op de plek waar Hij ons gesteld heeft. Om onze plaats in de samenleving in te nemen en ons “ding” te doen om die maatschappij structuur te geven en verder op te bouwen.

Daarbij heeft onze samenleving betrouwbare mensen nodig. Want, hoewel ik geen financieel genie ben, het komt mij zo voor dat bijvoorbeeld de financiële crisis op zijn minst voor een deel het gevolg is van onverstandig handelen van zgn. financiële adviseurs.

Daarom: schrijf je rapport, bouw je huis, ontwerp je website of doe je afwas, als of het voor de Heer is. Als of het een bouwsteen is van het Koninkrijk. Toon daar in je betrouwbaarheid en God zal je zegenen. Dat geloof ik vast.

Een vuilnisman die zijn best doet om de schoonste route van de stad te krijgen. Ik herinner me een verhaal van een timmermansleerling die een deur moest maken en een inferieur stukje hout gebruikte, met een gat er in. Omdat er toch een andere plank over heen kwam maakte het volgens  hem niet zo uit. Maar zijn baas corrigeerde hem en liet hem een goed, nieuw stuk hout gebruiken. De deur moet massief zijn.

Als je zo werkt, dan val je op. En natuurlijk kun je onder je werk eens bidden voor je collega die tegenover je zit. Hem of haar in gedachten zegenen. En dan kan het maar zo eens voorkomen dat je met hem of haar op een terras zit of op een seminar in Nice aan het dineren bent met collega's en je in eens een ingang vindt om over jou geloof te praten. Maar ik denk dat dat pas op een latere plaats komt.

Tenslotte zijn er bij verscheidene grotere werkgevers bedrijfsgebedsgroepen. Kijk daarvoor eens op www.bedrijfsgebed.nl. Via http://gelovenopmaandag.nl/ zijn er ook cursussen over dit onderwerp voor kerken. En Alpha heeft overigens ook een Alpha op de werkplek. 

Nieuwe Evangelische Boekwinkel Test

Een paar weken geleden was ik met een groep vrienden uit de kerk naar een concert van Trinity en Iona. Het was in de Schuilplaats, wat zo bezien een flink evangelisch centrum is, inclusief een boekwinkel. Ik bedacht spontaan een nieuwe evangelische boekwinkel test: "ga er een binnen en vraag naar het boek 'Love Wins' van Rob Bell".

Waarom? Al weken voor het uitkomen van het boek was er een grote hype op internet dat zelfs door de New York Times werd opgepakt. Theoloog John Piper twitterde (heel flauw wat mij betreft): "Farewell Rob Bell".
Maar Rob stelt in zijn boek wel heel integere vragen over heersende visies over hemel en hel. En uiteindelijk waar het in de Liefde van God om gaat. Met een uitspraak zoals die van John Piper gooi je bij voorbaat de deur voor conversatie pot dicht. Jammer.